Dostęp otwarty
SIECI STRUKTUR NIEFORMALNYCH W EDUKACJI
Włodzimierz CHOJNACKI1, Adam KRUK2, Anna RULKIEWICZ3, Alina BETLEJ4
Język publikacji: polski
Artykuł w czasopiśmie
Numer specjalny Lech W. Zacher in memoriam
Transformacje Nr 3 (118) 2023, Data publikacji: 29 września 2023r.
Słowa kluczowe: teoria sieci, więzi w sieci, zdrowa organizacja, ukryte programy, szare eminencje, grupy odniesienia normatywnego, interakcjonizm symboliczny, sieci zaufanie, ekstrapolacja, relacje pomostowe, kontrola i monitorowanie, wartości, działania
Streszczenie Wiedza o przepływie danych i informacji w wielopoziomowej sieci struktur nieformalnych instytucji publicznych w świetle literatury socjologicznej, psychologicznej , ekonomicznej i pedagogicznej jest jeszcze na etapie wczesnej strukturalizacji, żeby nie powiedzieć amorficznym i metaforycznym, w stosunku do obecnych potrzeb. Ten niezwykły i dotychczas nie doceniany element struktury społecznej wymaga więc nie tylko pogłębionej konceptualizacji i operacjonalizacji, analizy płynności i dynamiki przepływu oraz intuicji poznawczej i badawczej, ale przede wszystkim prowadzenia badań w oparciu o różne wskaźniki pomiaru siły, kierunku i zakresu oddziaływania . Świadczą o takiej potrzebie nieliczne i rozproszone wyniki badań naukowych, mała liczba badaczy zajmujących się problematyką, trudności w nawiązaniu kontaktu z członkami struktur nieformalnych i identyfikacją pełnionych ról, opisem zasobów i wyjaśnieniem złożoności relacji i zależności. A także różnych kontekstów interakcji poznawczych (pamiętania, zapamiętania i zapominania) oraz społecznych, w tym dynamicznych zmian jakie dokonują się w sieci relacji, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz struktur nieformalnych na poziomie mikro, mezo- i makrospołecznym . Celem badawczym artykułu jest próba dokonania pogłębionej analizy sieci struktur nieformalnych funkcjonujących w instytucjach edukacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem nieformalnie funkcjonujących programów edukacyjnych, a przede wszystkim ról pełnionych przez oddziałujących na siebie podmiotów – nauczycieli i uczniów/studentów oraz przedmiotu badań i kontekstu interakcji symbolicznych, które dokonują się w czasie i przestrzeni społecznej wewnątrz, na granicy oraz między nimi. Ramę koncepcyjną badań, jaką przyjęto w artykule tworzyły teorie: społeczeństwa sieci M. Castellsa , sieciowych struktur organizacyjnych D. Krackharda i J Hansona, ukrytych programów edukacyjnych J. Deweya i Ph. W. Jacksona, grup odniesienia porównawczego i normatywnego R. Mertona, rytuałów symbolicznych R. Collinsa , konfliktów interpersonalnych Z. Rummel-Syski i Z. Ratajczak , relacji na poziomie mikrospołecznym R.B. Adlera, L.B. Rosenfelda, R.F. Proctora. Przyjęto tezę, że zgromadzona i wyselekcjonowana dotychczas wiedza o sieci struktur nieformalnych w edukacji upoważnia do stwierdzenia, że w najbliższej przyszłości posłuży ona do opracowania bardziej precyzyjnych modeli, narzędzi i parametrów pomiaru. Co powinno zaowocować bliższym poznaniem sieci struktur nieformalnych
Wydział Socjologii i Pedagogiki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie , Polska
ORCID: 0000-0003-2306-3066
E-mail: wlodzimierz_chojnacki@gmail.com
Katedra Dziennikarstwa Społecznej Akademii Nauk w Warszawie, Polska
ORCID: adam.kr@interia.eu
E-mail:
Prezes Zarządu Grupy LUXMED, Polska
ORCID: 0009-0002-3824-218X
E-mail: anna.rulkiewicz@gmail.com
Katedra Socjologii Ekonomicznej i Cyfrowej KUL, Fundacja Edukacyjna Transformacje, Polska
ORCID: 0000-0002-2729-6564
E-mail: alinabetlej@gmail.com