Open access
CZŁOWIEK „WOBEC” TAJEMNICY ISTNIENIA, A WIĘC MISTYKA JAKO MIEJSCE I WARUNEK SPOTKANIA I PRZEKROCZENIA NAPIĘCIA MIĘDZY SCIENCE A HUMANITIES
Michał PŁÓCIENNIK1
Publication language: Polish
Transformations No. 1(120)2024, Publication date: 29 March 2024
Keywords: nauki ścisłe, humanistyka, antropologia, mistyka, ontologia, Tajemnica Istnienia
Abstract Główna teza niniejszego przedłożenia jest o tyle trywialna, co zarazem fundamentalna, i to zarówno w wymiarze treściowym, jak i metodologicznym, a mimo to jakby nieustannie umyka tak na gruncie sporów naukowo-akademickich, jak w ogólnej świadomości społecznej. Otóż jedynym możliwym miejscem spotkania, de facto zawsze już mającego miejsce choćby na sposób warunku możliwości, między tym, co określane jest mianem science, a tym, co mieści się w pojęciu humanities (i to bez względu na znaczenie i zakres przedmiotowy przypisywany tymże kategoriom) jest człowiek, w którym i przez którego ów problemat jest w ogóle fundowany i to w dwójnasób, a mianowicie od strony podmiotowej, jak i przedmiotowej. Owszem, człowiek w swym zawsze większym byciu „wobec” (tak, że być może owo „wobec” jest sygnalizowanym miejscem spotkania par excellence) Tajemnicy Istnienia, „z” Której wyrasta, „w” Której wzrasta i „ku” Której dorasta, a bynajmniej się stara dorastać. Uświadomienie sobie tego stanu rzeczy powinno zatem skutkować odkryciem na nowo jego filozoficznego zaplecza i horyzontu w postaci kontekstu (do) dialogu i wspólnej kontemplacji jako ponadpartykularnej mistycznej przyszłości jedności w różnorodności science i humanities. Proces rewaloryzacji mistycznego charakteru bycia człowieka „wobec” Tajemnicy Istnienia, zarówno w ramach science, jak i humanities z osobna, trwa już od dłuższego czasu, być może czas na nowy etap wspólnej, zerwanej (czy aby na pewno?) niegdyś drogi „ku” zawsze większej Tajemnicy.
Katedra Filozofii Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie, nauczyciel religii i filozofii w II LO im. A. Frycza Modrzewskiego w Rybniku
ORCID: m.plociennik@ujd.edu.pl
E-mail: 0000-0003-3644-0027